ممکن است هنگام شنیدن کلمه فتوگرامتری، به یاد تصاویر سفید و سیاه کاغذی که قبلا توسط سازمان نقشه برداری کشور یا سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح اخذ می‌شدند. اما فتوگرامتری چیست؟ فتوگرامتری صرفا تصاویر سفید و سیاه یا اسکن شده نیست و شامل طیف وسیعی از تصاویر و کاربردهای آن است. در ادامه قصد داریم درباره آن مفصل صحبت کنیم. زیرا فتوگرامتری یکی از پرطرفدارترین زیرشاخه‌ها و گرایش‌های علم مهندسی نقشه برداری است.
گرایش‌های نقشه برداری
در نقشه برداری از ابزارهایی استفاده می‌شود و می‌تواند شامل توتال استیشن، لیزر اسکنر، جی پی اس و غیره است. هر نقشه برداری از یکی از این ابزارها استفاده می‌کند که بستگی به کاربرد آن‌ها دارد و می‌تواند با این ابزارها اطلاعات سه بعدی را دریافت کنند. هر کدام از این ابزارها برای گرایش مختلفی در نقشه برداری کاربرد دارد. برای مثال، سنجش از دور، GIS، ژئودزی، هیدروگرافی و فتوگرامتری است. اگر ما از ابزار اندازه گیری دوربین عکلاسی استفاده کنیم و و ابزار کار عکس یا تصویر باشد، در حوزه فتوگرامتری قرار می‌گیرد.
فتوگرامتری چیست؟
برای تعریف دقیق فتوگرامتری باید بگوییم، فتوگرامتری یک علم، فن و هنر اندازه‌گیری و به‌دست آوردن اطلاعات مورد اعتماد از یک جسم و محیط اطراف اون یا حتی یک منطقه وسیعی است. از این اطلاعات در ثبت، پردازش و تفسیر بر روی عکس‌ها آنالوگ و دیجیتال انجام می‌شود. در فتوگرامتری شاخه‌های مختلفی را داریم.
شاخه‌های فتوگرامتری چیست؟
شاخه‌های فتوگرامتری عبارتند از:
- فتوگرامتری فضایی
- فتوگرامتری هوایی
- فتوگرامتری زمینی یا برد کوتاه
فتوگرامتری فضایی چیست؟
فتوگرامتری فضایی یا فتوگرامتری ماهواره‌ای است که در این زمینه با تصاویر ماهواره‌ای مرئی سر و کار داریم. با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای، باید عوارضی همچون مناطق شهری، کوه‌ها، دشت‌ها، رودخانه‌ها و غیره را با چشم غیر مسلح تشخیص داد.
تصاویر ماهواره‌ای به وسیله ماهواره‌ها در ارتفاعات چند هزار کیلومتری سطح زمین دریافت می‌شوند. کاربرد این تصاویر در کارهای مطالعاتی یا تهیه نقشه در سطح استان یا یک کشور است. از آنجا که عکس‌ها رزولوشن ضعیفی دارند، نمی‌توان برای نقشه‌های اجرایی و نقشه‌های خیلی دقیقی تهیه کرد. اگر به عکس باکیفیت‌تر و با رزولوشن بیشتر نیاز دارید، باید ارتفاع پرواز را کمتر کنید.
فتوگرامتری هوایی چیست؟
در فتوگرامتری هوایی، دوربین‌ها به هواپیمای سرنشین دار نصب می‌شوند که اصطلاحا به آن نقشه برداری با پهپاد می‌گویند. از این رو یک عملیات تصویربرداری در منطقه وسیعی انجام می‌شود. در دهه 30 تا دهه 70 برای فتوگرامتری هوایی از دوربین‌های آنالوگ استفاده می‌شد. از این رو با عکس‌های آنالوگ دریافت می‌کردند. از دهه 80 به بعد سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح و سازمان نقشه برداری، دوربین دیجیتال تهیه کردند. بدین ترتیب خروجی آن عکس‌های دیجیتال است و می‌توان آن را به نقشه تبدیل کرد.
عکسبرداری هوایی در کشور، توسط سازمان نقشه برداری کشور و سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح انجام می‌شود. برای قسمت‌های داخلی سازمان نقشه برداری کشور و عکس‌های هوایی مختلف سازمان جغرافیایی ورود می‌کنند. از آنجا که هر دو سازمان دولتی هستند، بروکراسی‌های اداری سختی برای سفارش عکسبرداری وجود دارد. از این رو شرکت‌های خصوصی فتوگرامتری عملیات تصویربرداری هوایی و تبدیل آن به نقشه را از صفر تا صد خودشان انجام دهید.
این در حالی است که از دهه قبل 90 نمی‌توانستند با دوربرین معمولی عکسبرداری کرده و نقشه تهیه کنند. دوربین‌هایی که در فتوگرامتری هوایی استفاده می‌شدند، خاص بودخ و ویژگی‌های خاص با قیمت بالایی داشتند. از این رو تهیه آن برای شرکت‌های خصوصی کمی دشوار بود و دارای قوانین و مقرراتی می‌شد.
از دهه 90 به بعد به دلیل گسترش نرم افزارهای فتوگرامتری، تصاویری که با دوربین معمولی گرفته می‌شد، از تصاویر غیر متریک استفاده می‌شدند که با استفاده از آن نقشه تهیه می‌کردند.
تعریف فتوگرامتری برد کوتاه
فتوگرامتری برد کوتاه (زمینی) زمانی استفاده می شود که فاصله بین دوربین تصویربرداری تا جسم کمتر از 300 متر باشد. یعنی اگر تصاویر توسط دوربینی گرفته می شود که در دست شخص است و روی زمین نزدیک به دوربین تصویربرداری باشد، می توان با استفاده از الگوریتم های فتوگرامتری بردکوتاه نقشه را تهیه کرد.
پس تا اینجا متوجه شدید که با استفاده فتوگرامتری تصاویری که دریافت شده را پردازش و آنالیز کرده و اندازه گیری های مورد نیاز را برای تهیه نقشه یا مدلسازی انجام داد. اگر از منطقه وسیعی بخواهیم نقشه تهیه کنیم، باید از فتوگرامتری هوایی و برای تهیه نقشه از یک جسم کوچک از فتوگرامتری بردکوتاه استفاده می شود.
هدف اصلی در فتوگرامتری برد کوتاه تهیه نقشه، مدلسازی و اندازه گیری اجسام کوچک تر از یک منطقه وسیع است. به عنوان مثال، برای تهیه حجم گودال خاکبرداری شده، مدلسازی از یک قطعه صنعتی، یک بنای تاریخی و غیره از فتوگرامتری زمینی استفاده می شود.
یکی از خدمات مپ انجینیر گروپ فتوگرامتری هوایی است. چنانچه به این خدمت نیاز دارید یا می خواهید اطلاعات بیشتری در این باره کسب کنید، با ما تماس بگیرید.
درج دیدگاه