یکی از نیازمندی های طراحی تونل و معادن، نقشه برداری زیر زمینی است. با استفاده از اطلاعات بدست آمده مهندسان مسیرهای حفاری را در زیر زمین اجرا کرده و پستی و بلندی هایی که در داخل زمین وجود دارد را به راحتی برمی دارند. نقشه برداری زیرزمینی شامل معادن، تونل، مترو و غیره است. نکته جالب این است مهندسان بر روی سطح زمین قرار گرفته و نقشه برداری را انجام می دهند. در ادامه درباره انواع نقشه برداری زیرزمینی، ویژگی ها و اطلاعات دیگر صحبت می کنیم.
تعریف نقشه برداری زیرزمینی
نقشه برداری زیرزمینی شامل طراحی های تونل، عملیات های اجرا، هدایت حفاری، برداشت فضای موجود طبیعی و برداشت فضای مصنوعی در زیر زمین است. به طوری که، برای تهیه نقشه باید شرایط خاصی را در نظر گرفت. این نوع نقشه برداری آنقدر پیشرفت کرده که مهندسان با استفاده از آن می توانند تونل در زیر دریا به وجود بیاورند.
نقشه برداری زیرزمینی دو نوع است:
- نقشه برداری از زیر زمین
- طراحی در مرحله شروع پروژه
نقشه برداری تونل چیست؟
تونل ها مانند دالان هایی عریض و طویل هستند که دو طرف آن باز است. از بین آن جریان هایی مانند آب و سیلاب، جاده ها، ریل ها و جریان گاز عبور می کند. برای اینکه بتوان نقشه برداری تونل انجام داد، باید زیر زمین را حفاری کرد. برای این نوع نقشه برداری لازم است که دستورالعمل های خاصی پیروی شده و برنامه ریزی و تنظیم کرد. پیاده سازی خط آکس مسیر در روی زمین یکی از اصلی ترین بخش های نقشه برداری تونل است. بعد از پیاده سازی، آن را داخل تونل انتقال می دهند.
برای نقشه برداری تونل، ابتدا باید نقشه برداری اولیه و مقدماتی روی سطح زمین انجام شود. زمانی که مهندسان ساخت و ساز و حفاری زمین را شروع می کنند، باید آکس را در نظر داشته و مسیر تونل به طور مداوم چک شود. بدین ترتیب انحرافی رخ نخواهد داد. تونل هایی که طول کم دارند، فرآیند نقشه برداری زیر زمینی به راحتی قابل کنترل خواهد بود. اما زمانی که پروژه ها بزرگتر هستند (مانند مترو) مهندسان باید در هنگام بروز مشکلات آن ها را رفع کنند. برای پروژه هایی مانند مترو حفاری های طویل نیازمند است به طوری که محور افقی در یک مسیر ثابت نگه داشته شود.
نقشه برداری معادن
معادل در زیر زمین بوده و عناصر معدنی مختلف در آن قرار دارد. با حفر معادن می توان مواد و عناصر مهم را استخراج کرد. نقشه برداری معادن در شرایط زیر صورت می گیرد:
- حرف معدن اکتشاف
- بهره برداری
- آماده سازی و استخراج
از آنجا که عملیات حفاری هنگام نقشه برداری معادن وجود درد، سرعت آن نسبت به نقشه برداری بر روی سطح زمین کمتر است.
پروژه هایی که می توان در نقشه برداری معدن انجام داد، عبارتند از:
- اجرا کردن عملیات حفاری مرتبط با سازه های زیرزمینی مورد نیاز
- انواع تونل و سازه های تونلی مرتبط با آن طراحی می شود.
- نقشه ها و پلان های طبقات معادن و پروفیل های طولی در کف و سقف تونل ها تهیه می شود.
- چاه
خطرات احتمالی هنگام نقشه برداری زیرزمینی
یکی از چالش هایی که هنگام نقشه برداری زیرزمینی وجود دارد، اشتعال مواد گازی در محل های کم نور است. زیرا در محل های کم نور مجبور به استفاده از نورهای اشتعال زا هستند. به همین دلیل کار نقشه برداری سخت خواهد بود. یکی دیگر از چالش ها هنگام نقشه برداری متروها است. از آنجا که در این نوع نقشه برداری فضای کاری کم است، کنترل نقشه دچار کاهش درجه آزاد خواهد شد. به همین دلیل وسایل مورد نیاز برای حفاری را نمی توان مانند نقشه برداری بر روی سطح زمین، استفاده کرد. به همین دلیل به مهارت بالا نیاز است.
مهم ترین خطری که هنگام نقشه برداری زیرزمینی ممکن است پیش بیاید، تخریب و ریزش تونل ها است. همچنین ممکن است زمین سست شده و آب های سطحی نشت کند. زیرا به دلیل وجود میدان مغناطیسی در زیر زمین، مهندسین نمی توانند از قطب نما استفاده کنند.
یکی از مواردی که ممکن است هنگام نقشه برداری تونل پیش بیاید، این است که بادهایی که بر اثر جریان هوایی در زیرزمین ایجاد شده و تعادل شاقول هایی که به تونل متصل است را بهم بزند. تکانه ها و لرزش های ناشی از حفاری مناطق دیگر باعث می شود تا تراز دستگاهی به درستی تنظیم نشود.
روش های نقشه برداری زیرزمینی چیست؟
یکی از روش های نقشه برداری زیرزمینی ژئودزی است. روش دیگری که مهندسین نقشه بردار از آن استفاده می کنند، فتوگرامتری بوده که برای برد کوتاه از آن استفاده می شود. این نوع روش دقیق بوده و برای حفر تونل ها و مقاطعی که عمق کوتاهی داخل زمین دارند، به کار گرفته می شود. یکی دیگر از روش ها برای نقشه برداری زیرزمینی، هیدروگرافی بوده که کاربرد آن برای معادن و حفاری های زیر دریا است. زمانی که نقشه برداری زمینی را نمی توان انجام داد، از این روش استفاده می کنند.
برای نقشه برداری زیرزمینی (تونل) نیازمند یک تیم متخصص هستید. مهندسان خبره مپ انجینیر گروپ که دارای سال ها تجربه در امر نقشه برداری هستند، تمامی مراحل نقشه برداری زیرزمینی را انجام می دهند.